“ครั่ง” คืออะไร
ครั่งคืออะไร
ครั่งเป็น เกษตรเชิงพาณิชย์ ที่ได้ถูกหล่อหลอมไปกับวิถีชีวิตชุมชน ที่มีส่วนในส่งเสริมการสร้างรายได้ให้เกษตรกรให้มีคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และ มีส่วนในการอนุรักษ์พื้นที่สีเขียวเพื่อสิ่งแวดล้อมของเรา โดยทั่วไป วงจรชีวิตของครั่งโดยปกติจะอยู่ที่ประมาณ 8-12 เดือน ขึ้นอยู่กับสภาพปัจจัยแวดล้อมต่างๆ และ ลักษณะการทำสวนครั่งของเกษตรกร
ครั่งสามารถหาพบได้จากที่ใด
ประเทศภูมิภาคที่แหล่งกำเนิดที่สำคัญของครั่งพบได้จะมีอยู่เพียง 3 ประเทศหลักๆของโลกได้แก่ ประเทศไทย ประเทศอินเดีย และ ประเทศจีน โดยประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเทศผู้นำที่ได้รับการยอมรับด้านคุณภาพของครั่ง และการแปรรูปอุตสาหกรรมครั่งอย่างเป็นระบบ โดยมีต้นกำเนิดในกลุ่มจังหวัดแถบภาคเหนือ โดยมีจังหวัดลำปาง เป็นศูนย์กลางของการแปรรูปและพัฒนาอุตสาหกรรมครั่งไทย
ปัจจัยอะไรที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของครั่ง
1. สภาพอากาศเป็นปัจจัยที่สำคัญมากที่สุด เนื่องจากอุณหภูมิและความชื้นที่เหมาะสมจะส่งเสริมการเจริญเติบโตของครั่งได้ดีคือช่วงฤดูหนาวของไทย ซึ่งค่อยข้างมีระยะเวลาที่สั้น 2- 3 เดือน แต่ ฤดูร้อนของไทยก็เป็นปัจจัยที่เลวร้ายและท้าทายการอยู่รอดของครั่งไทยเป็นอย่างมาก เพราะเนื่องจากช่วงเวลาค่อนข้างยาว 4 – 5 เดือน อีกทั้งระยะหลังในหลายปีที่ผ่านมาสภาพอากาศของไทยและทั่วโลกมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างมากจนหลายครั้งก็เกิดวิกฤตการอยู่รอดของครั่ง แม้แต่ปัจจัยของฤดูฝน หากแม้น้ำฝนที่ดูไม่น่าจะมีปัญหากับครั่ง แต่ในบางครั้งอะไรที่มากเกินก็ทำให้ครั่งเสียหายได้เช่นเดียวกัน
2. ความสมบรูณ์ของครั่งเชื้อ หากครั่งเชื้อในปีที่มีปัญหาเกี่ยวกับปริมาณครั่งอันเนื่องมาจากสภาพอากาศ ครั่งเชื้ออาจะไม่มีความสมบรูณ์และส่งผลต่อการเจริญเติบโตได้
3. ความสมบรูณ์ของพันธ์ไม้ หรือ ต้นไม้ที่นำมาเป็นต้นสำหรับปล่อยครั่งเชื้อ จะต้องมีความสมบรูณ์โดยที่ ต้นไม้ไม่แก่ หรือไม่อ่อนจนเกินไป
4. ศัตรูพืชบางชนิด เช่น มดและแมลงบางชนิดก็เป็นภัยต่อครั่ง เพราะพวกมันจะไปกัดกินครั่งเป็นอาหาร
วงจรของครั่งเป็นอย่างไร
วงจรชีวิตของครั่งโดยปกติจะอยู่ที่ประมาณ 8-12 เดือน ขึ้นอยู่กับสภาพปัจจัยแวดล้อม ในส่วนของวงจรการทำเกษตรครั่งสามารถดูได้จากรูปข้างต้น
ขั้นตอนที่ 1
เริ่มจากการเพาะเมล็ดพันธ์ต้นกล้าที่ เหมาะกับการเลี้ยงครั่งโดยต้นที่นยมที่สุด ในปัจจุบันคือ ต้นฉ่ำฉา หรือจาจุมรี (ระยะเวลา 1 – 3 เดือน)
ขั้นตอนที่ 2
เมื่อต้นกล้ามีความสมบรูณ์พร้อมแล้ว จึงนาไปปลุกลงในแปลงที่เตรียมไว้ โดย ระยะห่างของการลงปลุกต้นควรจะอยู่ที่ 10*10 เมตร โดยควรดูแลวัชพืชรอบต้นและ ใส่ปุ๋ยตามความเหมาะสมของพื้นที่โดย ระยะเวลาที่ต้นไม้ใช้ระหว่างเติบโตจะอยู่ที่ 3–5 ปี จึงจะพร้อมในการ ปล่อยเชื่อครั่ง ครั้งแรก
ขั้นตอนที่ 3
หลังจากที่ต้นไม้เจริญเติบโตเต็มวัยและ มีความพร้อมสมบรูณ์ เราจะทาการปล่อย คร่ังเชื่อครั่งครั้งแรกโดยเกษตรกรจะเลือก ครั่งเชื้อ ที่มีความสมบรูณ์ แล้วนำมาห่อ ด้วยฟาง หรือ บางครั้ง อาจนำครั้งเชื้อ ไป ผูกติดกับกิ่งฉำฉาโดยตรงก็ได้ โดยช่วง ระยะเวลาทที่เหมาะสมในการปล่อยครั่งเชื้อ คือช่วงหน้าหนาวของไทยตั้งแต่เดือน พฤศจิกายน–ธันวาคม เพราะสภาพ อากาศทที่เหมาะสมจะส่งเสริมการ เจริญเติบโตของครั่งได้ดีอีกทั้งการปล่อย ครั่งเชื้อควรแขวนในบริเวณง่ามของกิ่งที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป และ อยู่ใต้ร่ม ของกิ่งไม้ด้วยเพื่อ ป้องกันความร้อยจาก แสดงแดดหรือความร้อนที่อาจเป็นอุปสรรคปัจจัยในการเจริญเติบโต
ขั้นตอนที่ 4
หลังจากการปล่อยครั่งเชื้อแล้ว เราจะใช้เวลาประมาณ 8–12 เดือน ในการให้ครั่ง เจริญเติบโตเต็มที่แล้วจนสิ้นสุดรอบวงจรชีวิต แล้วจึงสามารถทำการเก็บเกี่ยวได้ แต่ในช่วงระหว่างระยะเวลาการเจริญเติบโต แต่สิ่งที่เป็นปัจจัยมากต่อครั่งคือ ความร้อนและแสงแดดในช่วงฤดูร้อนของไทยที่อากาศจะร้อนมากและพื้นดินมีความแห้งแล้ง ดังนั้นเราอาจจะช่วยโดยการให้น้ำที่โคนต้นให้มาก และ อาจจะพ่นน้ำขึ้นไปช่วยตามพุ่มของกิ่งไม้เพื่อลดอุณหภูมิของอากาศในปริมาณที่เหมาะสม อีกทั้งควรดูแลเรื่องของวัชพืชรอบต้นเพื่อให้ต้นไม่มีความสมบรูณ์มากที่สุด
ขั้นตอนที่ 5
หลังจากการเก็บเกี่ยวครั่งจากต้นไม้ตามรอบฤดูกาลแล้ว เราก็คัดแยกครั่งเชื้อบางส่วนไว้เพื่อนำไปปล่อยเป็นพันธ์ครั่ง สำหรับฤดูกาลถัดไป ในส่วนของครั่งที่เก็บเกี่ยวมาได้ควรหากสามารถนำส่งขายโรงงานครั่งได้เลยก็สามารถทำได้ โดยให้แยกกะเทาะเปลือกไม้ออกจากครั่ง แล้วนำใส่กระสอบเพื่อนำส่งขายต่อไป แต่หากไม่สามารถนำส่งครั่งเพื่อขายได้ทันทีแนะนำให้ผึ่งตากครั่งลงบนลานในร่มที่ที่มีลมผ่านดีเพื่อคงสภาพคุณภาพของครั่งและป้องกันการหลอมติดกันเป็นก้อนของครั่ง
ขั้นตอนที่ 6
เราควรจะตัดแต่งกิ่งไม้ของต้น และทิ้งระยะเวลาพักฟื้นต้นไม้ให้กลับมามีความพร้อมสมบรูณ์อีกครั้ง ซึ่งโดยปกติจะอยู่ในช่วงระยะเวลา 1 – 2 ปี แล้วเราจึงจะสามารถกลับไปเริ่มกระบวนการที่ 3 หรือการปล่อยครั่งเชื้อใหม่ได้อีกครั้ง
